Z historii „bielskiej wełny” – Piotr Kenig Bielsko-Biała to liczące 175 tysięcy mieszkańców miasto na południu Polski u stóp Beskidów, nad rzeką Białą, przez wieki oddzielającą historyczny Śląsk od Małopolski. Dzisiaj kojarzone głównie z przemysłem samochodowym i elektrotechnicznym, do niedawna było drugim po Łodzi centrum polskiego włókiennictwa. Tworzą je dwa niegdyś odrębne ośrodki miejskie oraz 11 gmin wiejskich, przyłączanych stopniowo od 1925 do 1977 roku. Położone na Śląsku Cieszyńskim, założone w średniowieczu wieku Bielsko od 1327 roku należało do królestwa Czech, z którym w 1526 roku przeszło pod władanie austriackich Habsburgów. Po podziale Śląska (1742) miasto pozostało przy Austrii, na
Materiały i konteksty – wełna jako temat studentów ASP w Katowicach Wełna jest materiałem głęboko zakorzenionym w polskiej kulturze. Jeszcze w pierwszej połowie XX w. na masową skalę produkowano wełniane wyroby w dwóch głównych ośrodkach włókienniczych w Polsce – w Bielsku-Białej oraz Łodzi. Wełna „żyła” dzięki rękodziełu ludowemu. Kilimy, stroje ludowe, dywany, kapelusze były materiałem eksportowym Cepelii. Prezentowane i sprzedawane w ekskluzywnych butikach Spółdzielni, w tym przy słynnej 5th Av. w Nowym Jorku, cieszyły się dużą popularnością i były elementem kreowania wizerunku Polski zagranicą. 1 Dziś wielka popularność wełny wydaje się miniona. Nie ma już wielkich przędzalni, a surowiec pozyskiwany
Wełna eksperyment – program studentów WFP ASP w Krakowie Podobnie jak w poprzednich edycjach, taki i tym razem, dostaliśmy zaproszenie do publikacji w ramach programu ARTING. Reprezentując Wydział Form Przemysłowych cieszymy się z tej możliwości, tym bardziej, że hasło tegorocznej edycji — Dziedzictwo — wiąże się z ofertą edukacyjną wydziału, realizowaną w Pracowni Projektowania Alternatywnego. Charakterystyka pracowni była już przeze mnie wielokrotnie i szczegółowo opisywana, przypomnę jedynie najważniejsze założenia programowe, jakierealizujemy w pracy ze studentami. Program pracowni opiera się na dwóch zasadniczych aspektach — rodzimej kulturze materialnej i duchowej z której czerpiemy inspiracje oraz szeroko pojętemu zrównoważeniu, ze szczególnym naciskiem
Bielska wełna – znany na całym świecie wyrób bielskiego przemysłu „Bielska wełna” była produktem o najwyższej jakości światowej. Efektem ponad 500 lat trwającego procesu innowacyjnego. Wzięło w nim udział tysiące twórczych ludzi szukających wiedzy o naturze, doskonalących technologie i konstruujących coraz doskonalsze urządzenia.
ŚLIMAK Wypas owiec na halach od wieków ma swoje miejsce w polsko-słowiackim Euroregionie, Beskidach. To nasze wspólne dziedzictwo oparte na wspólnocie dóbr, owiec, ziemi i zasad. Założeniem projektu było przybliżenie rodzimej wełny owczej do człowieka. Ślimaka można dowolnie kształtować nadając mu różne funkcje. Drewniane elementy ułatwiają zachowanie wybranego kształtu i pozwalają na łączenie segmentów. Trela [email protected]
runo – wool accessoriess Runo to marka etyczna oparta na zasadach zrównoważonego rozwoju, zainspirowana kulturą pasterską i jej antykonsumeryjnymi wartościami. Surowcem zastosowanym w produktach jest wełna, materiał lokalny, obecnie niedoceniany i marnowany. Produkty są w pełni biodegradowalne, a ich wykonanie oparto o technologię formowania filcu firmy Polkap. Warsztaty wspierające „Zowcowani”, mają na celu uświadamianie i promowanie tego, co cenne w kulturze oraz wypracowanie dobrych zachowań konsumenckich. Studio [email protected] SoniaPielesz Anna
Hrubý Hrubý znaczy szorstki, taki własìnie jest materiał, jakim jest wełna. Projekt hrubý to ukłon w kierunku ludowych wartości BeskiduŚląskiego oraz tamtejszych łąk i hal, na których wypasają się owce. Materiał ma przypomnieć o zatraconych wartościach i potrzebie pasterstwa. Został pozyskany poprzez spilśnianie w tradycyjny sposób warstw wełny z dodatkami suszonych kwiatów i traw. Wytworzona w ten sposób struktura tkaniny posiada różnorodną fakturę, zapach oraz naturalną barwę. Motyw przeniesienia polnych kwiatów został zaczerpnięty z naturalnej wełny, która pełna jest historii i opowiada nam o tym, jakie łąki przemierzały owce podczas redyku. Wypas owiec jest ważnym elementem tradycji, a materiał, który
Wędrówka człowieka z naturą Projekt „Wędrówka człowieka z naturą” to koncepcja wystawy, której celem jest propagowanie pozytywnego wizerunku pasterstwa oraz poszerzanie świadomości kulturowej i ekologicznej wśród odbiorców. Inspirowany pasterstwem w Beskidach opowiada o redyku wiosennym i wypasie owiec na halach od momentu przekazania owcy bacy do jej pierwszego strzyżenia. Projekt powstał na podstawie wywiadu z bacą z Istebnej p. Józefem Michałkiem. Karska [email protected]łowicz [email protected] [email protected]
Projekt mufka Inspiracją projektu była kultura pasterska. Torby pasterskie, używane były głównie do przenoszenia serów. Postanowiłyśmy uwspółcześnić dawny model torby i nadać mu dodatkową funkcjonalność mufki. Torebki wykonane są z wartościowej, polskiej wełny owczej, która posiada takie właściwości jak termoizolacja i nieprzemakalność. Użyty materiał jest przyjazne środowisku, wykorzystuje rodzimy surowiec. Jędrzejek [email protected] Kruźlak [email protected]
Wool Tool „Wool tool” to projekt elementu wystawienniczego. Moim celem było zwrócenie uwagi odbiorcy na dziedzictwo jakim jest wełna. Tematem projektu jest “Wełna jako czynnik więziotwórczy i kulturoznawczy w kontekście pasterstwa”. Skupiłam się na szeroko pojętym aspekcie narzędzi. Stoisko składa się z części prezentującej narzędzia oraz stoiska warsztatowego, gdzie można wykonać robótki ręczne. Jajko [email protected]